Monitoring Ptaków Wybrzeża i Rzek (MPWR) | rok 2024
Monitoring Ptaków Wybrzeża i Rzek to program, który trwa od roku 2020. Główne gatunki objęte monitoringiem to ohar, ostrygojad, sieweczka obrożna i rybitwa białoczelna, dla których program śledzi zmiany możliwie kompletnych krajowych populacji lęgowych. Gatunkami dodatkowymi w programie są sieweczka rzeczna oraz rybitwa rzeczna.
W roku 2024 skontrolowano 317 stanowiska położone na 172 powierzchniach (10x10 km).
Ohar
W roku 2024 stwierdzono w Polsce 125 par ohara. Jest to najwyższa uzyskana liczebność w ciągu 5 lat trwania MPWR. Choć trend liczebności i rozpowszechnienia gatunku pozostaje nieokreślony, to coroczne wartości tych parametrów są dość zbliżone i nie wykazują dużych odchyleń. Większość krajowej populacji zasiedlała dolinę dolnej Odry wraz z wodami Zalewu Szczecińskiego (49%), a także dolinę środkowej Wisły (23%). Kolejny rok z rzędu odnotowano lęgi dwóch par na stanowisku na Dolnym Śląsku, z dala od regularnego zasięgu występowania ohara w Polsce. Znaleziono też nowe stanowisko lęgowe w dolinie Warty w Wielkopolsce.
Ostrygojad
Ostrygojad gniazdował w roku 2024 w liczbie 54 par, co jest kolejną rekordową liczebnością uzyskaną przez ten gatunek. Główną ostoją gatunku była środkowa Wisła z 47 parami, a dodatkowe 6 par zasiedlało stanowiska w dolinie dolnej Odry i w ujściu Warty. Jedna para natomiast była obecna na wyspie Brysnej na Zalewie Szczecińskim, ale do gniazdowania prawdopodobnie nie doszło.
Sieweczka obrożna
Liczebność krajowej populacji sieweczki obrożnej w roku 2024 oceniono na 324 pary. Była to najwyższa odnotowana liczebność w ciągu 5 lat trwania MPWR. Tegoroczna ocena jej liczebności była więc o 10–45% wyższa niż w trzech poprzednich sezonach. Najważniejsza krajowa populacja – nadwiślańska – w roku 2024 liczyła 155 par, co stanowiło niemal połowę tegorocznej liczebności. Nad Bugiem nie stwierdzono gniazdowania gatunku, a na antropogenicznych stanowiskach w Polsce centralnej stwierdzono tylko kilka izolowanych stanowisk pojedynczych par. Trend zmian liczebności sieweczki obrożnej wskazuje na umiarkowany wzrost w latach 2020–2024.
Rybitwa białoczelna
Rybitwa białoczelna gniazdowała w roku 2024 w liczbie 1363 par lęgowych, co było najwyższym uzyskanym przez ten gatunek wynikiem w czasie realizacji MPWR. Większość populacji (88%) zasiedlała wyspy w korycie Wisły i Bugu. Poza tymi rzekami stwierdzono 166 par skupionych na wybrzeżu oraz na dwóch akwenach śródlądowych. Na Wyspie Estyjskiej na Mierzei Wiślanej stwierdzono największą w tym roku krajową kolonię skupiającą 80 par.
Gatunki dodatkowe
Na stanowiskach gatunków podstawowych notowano ponadto lęgi trzech gatunków dodatkowych. W przypadku mewy siwej liczona jest przede wszystkim jej wiślana populacja. Stwierdzono tu 229 par tego gatunku, a więc podobnie jak w poprzednim sezonie, jednak wyraźnie mniej niż w latach 2020–2022.
Tegoroczna liczebność 591 par sieweczki rzecznej jest najwyższym uzyskanym wynikiem w ciągu 5 lat trwania MPWR. Sieweczkę rzeczną stwierdzono na większości kontrolowanych obszarów, szczególnie licznie w dolinie Wisły. Trend sieweczki rzecznej wskazuje na silny wzrost.
Na względnie stabilnym poziomie utrzymuje się natomiast liczebność rybitwy rzecznej, którą oceniono w tym roku na 3840 par. Zdecydowana większość (61%) tegorocznej populacji została stwierdzona na Wiśle.
