Monitoring Noclegowisk Gęsi (MNG) | sezon 2023/2024
Monitoring Noclegowisk Gęsi jest ogólnopolskim programem rozpoczętym w roku 2012, którego celem jest rejestrowanie zmian liczebności gęsi na kluczowych noclegowiskach, odgrywających istotną rolę dla populacji przelotnej tej grupy ptaków w Polsce i Europie. Liczenia odbywają się 4 razy - jesienią, zimą i dwa razy na wiosnę.
W sezonie 2023/2024 podczas kolejnych liczeń stwierdzono (w zaokrągleniu do 100 osobników): 402 800 gęsi jesienią, 294 600 zimą, 330 900 podczas pierwszego liczenia wiosną i 287 800 w czasie drugiego liczenia wiosną. Wynik liczenia zimowego był drugim najwyższym od początku monitoringu. Ze względu na zmiany w metodyce doboru kontrolowanych stanowisk porównania z latami poprzednimi dla pozostałych liczeń nie są możliwe, natomiast warto zauważyć, iż na liczeniu jesiennym odnotowano najwyższą wartość w historii programu mimo mniejszej niż w większości sezonów liczby kontrolowanych stanowisk.
Liczebność gęsi zbożowej (od 2018 taksonomicznie podzielonej na gęś zbożową i gęś tundrową, w niniejszym omówieniu traktowaną wciąż jako jeden gatunek) wahała się od 69 996 os. (drugie liczenie wiosenne) do 140 854 os. (liczenie zimowe), a liczebność gęsi białoczelnej od 22 204 os. (zimą) do 192 868 os. (drugie liczenie wiosenne). Liczebność gęgawy podczas liczeń wahała się w zakresie 2 786–14 770 os., natomiast berniklę białolicą odnotowano w zakresie 47-845 os. Udział gęsi nieoznaczonych podczas poszczególnych liczeń wahał się od 7,4% do 70,3%.
Stwierdzone w ciągu 12 sezonów monitoringu trendy liczebności najliczniejszych gatunków należy traktować z ostrożnością, gdyż w poszczególnych latach zależą one od wielu czynników środowiskowych, m.in. pogodowych i siedliskowych. Najsilniejsze wahania liczebności gęsi dotyczą obu liczeń wiosennych, szczególnie drugiego liczenia, co w dużej mierze wynika z terminu rozpoczęcia migracji. W przypadku gęsi zbożowej/tundrowej odnotowano silne wahania liczebności, a trend pozostał nieokreślony jesienią i późną wiosną oraz stabilny zimą, zaś podczas pierwszego liczenia wiosennego odnotowano trend spadkowy. U gęsi białoczelnej stwierdzono silny trend wzrostowy jesienią i umiarkowanie wzrostowy w czasie drugiego liczenia wiosennego. Spośród pozostałych gatunków na uwagę zwracają trendy wzrostowe dla bernikli białolicej: słaby wzrost zimą i silny na dwóch liczeniach wiosennych.
Zmiany liczebności gatunków ptaków rejestrowanych w ramach MNG
Wykresy prezentują zmiany liczebności 4 gatunków objętych Monitoringiem Noclegowisk Gęsi (MNGJ - kontrola jesienna, MNGZ - kontrola zimowa, MNGW1 - pierwsza kontrola wiosenna, MNGW2 - druga kontrola wiosenna). Gatunki uszeregowano wg. kolejności taksonomicznej.
