Nowy program - Monitoring Gęsi Zbożowej
Rozpoczęty jesienią 2012 roku Monitoring Noclegowisk Gęsi dostarcza głównie informacji o liczebnościach gęsi zbożowej (do niedawna uznawanej za jeden gatunek) i gęsi białoczelnej. W ostatnich latach wśród ornitologów przeważa pogląd, iż dawna gęś zbożowa jest w istocie dwoma odrębnymi gatunkami. Według opublikowanej w 2018 roku przez Komisję Faunistyczną aktualizacji taksonomii gatunków ptaków występujących w Polsce noszą one nazwę gęsi tundrowej Anser serrirostris (dawna grupa podgatunkowa „rossicus”) i gęsi zbożowej Anser fabalis. Zmiany w systematyce pociągnęły za sobą konieczność raportowania przez kraje członkowskie Unii Europejskiej osobno liczebności gęsi tundrowej i gęsi zbożowej w raportach dotyczących artykułu 12 Dyrektywy Ptasiej. Metodyka MNG, zakładająca liczenia na wylocie z noclegowisk, nie pozwala zazwyczaj na ocenę udziału obu bardzo podobnych morfologicznie gatunków w obserwowanych stadach.
W celu określenia proporcji liczebności gęsi tundrowej i gęsi zbożowej w zgrupowaniach migrujących oraz zimujących w Polsce stworzono nowy protokół obserwacyjny. Ze względu na różnice w metodyce terenowej oraz inną niż w MNG strukturę zbieranych danych, został on wydzielony jako osobny program – Monitoring Gęsi Zbożowej. Liczenie w MGZ polega na przeglądaniu przez obserwatora stad gęsi na żerowiskach (ewentualnie w innych miejscach dziennego odpoczynku) i dokładnym określaniu przynależności możliwie największej liczby osobników do jednego z dwóch gatunków kompleksu gęsi zbożowej. Wynikiem MGZ będzie udział procentowy nowo wydzielonych gatunków w mieszanych stadach. Przy odpowiednio dużej próbie dokładnie przejrzanych gęsi oraz przy wykorzystaniu danych MNG o liczebności całkowitej gęsi z kompleksu zbożowej możliwe będzie oszacowanie całkowitej liczebności migrujących i zimujących populacji obu gatunków w Polsce.
