Naziemne lęgi kormoranów
Kormorany lokalizują swoje kolonie lęgowe zawsze w bezpośredniej bliskości wody. Ten kosmopolityczny gatunek w wielu rejonach swojego areału lęgowego gniazduje na ziemi. Przykładem mogą być populacje podgatunku atlantyckiego Phalacrocorax carbo carbo na nadmorskich klifach wybrzeży Europy Zachodniej i Północnej, czy też ptaki z podgatunku Ph. carbo sinensis lęgowe nad Morzem Czarnym.
Gniazda kormoranów nad Jez. Wielimie. Fot. Szymon Bzoma
Ptaki z polskiej populacji lęgowej, należące do podgatunku sinensis, budują gniazda niemal wyłącznie na drzewach, a czasem również na krzewach. Tylko kilka razy w historii badań ornitologicznych w naszym kraju stwierdzono naziemne lęgi kormoranów. Jeszcze Jan Sokołowski opisywał w 1960 roku naziemne lęgu nad Jeziorem Łuknajno na Mazurach. Pod koniec XX wieku naziemne kolonie stwierdzono na pozbawionych wysokiej roślinności wyspach jezior Gardno i Łebsko w Słowińskim Parku Narodowym. W ostatnich latach zaobserwowano nieudane próby lęgów naziemnych w Polsce południowej i centralnej – dwóch par w 2010 roku na zbiorniku Kuźnica Warężyńska (woj. śląskie) oraz co najmniej pięciu par w 2016 roku na zbiorniku Miedzna (woj. łódzkie).
Fot. Szymon Bzoma
W ramach Monitoringu Ptaków Polski od 2015 roku prowadzony jest cenzus liczebności – kontrolowane są wszystkie miejsca regularnych lęgów kormorana. Jednym z kontrolowanych stanowisk jest duża kolonia nad Jeziorem Wielimie pod Szczecinkiem w woj. zachodniopomorskim, gdzie do 2019 roku notowano od 300 do 505 gniazd tego gatunku. W sezonie lęgowym 2020 stwierdzono tam naziemne lęgi 50 par, zaś kolejne 100 par gniazdowało na niewysokich krzewach. Jest to jedna z największych naziemnych kolonii kormorana, stwierdzonych w Polsce i największa z odnotowanych w bieżącym wieku.
Fot. Szymon Bzoma